Polska Wyprawa Speleologiczna MONTENEGRO 2007

Czarnogóra - młode państwo, które zaledwie od półtora roku możemy znaleźć na mapie Europy, było celem tegorocznego wyjazdu. Ten piękny, górzysty kraj położony jest nad Morzem Adriatyckim. W zachodniej części Czarnogóry leżą góry Durmitor z najwyższym szczytem Bobokov Kuk (2523 m n.p.m.).

Nazwa Durmitor ma podobno celtyckie pochodzenie. Oznacza "woda płynąca z gór" i jest jak najbardziej adekwatna do tego regionu. Durmitor to góry wapienne, pełne zjawisk krasowych, niezwykle głębokich kanionów, jaskiń, źródeł wypływających wprost ze skał i rzek tajemniczo znikających pod ziemią. Celem wyprawy była eksploracja dziewiczych terenów pod kątem poszukiwania nowych jaskiń w dolinie Sedleni Do oraz próba znalezienia obejścia dolnego syfonu znajdującego się w najgłębszej jaskini Czarnogóry Jama na Vjetrenim Brdima (- 775 m).

Eksploracja powierzchniowa w pięknej podwieszonej dolinie nie przyniosła żadnych wielkich odkryć. Najgłębsza jaskinia w tej dolinie miała zaledwie 28 metrów. Sprawdzenie jej jednak pomogło w lepszym poznaniu rejonu.

Także tegoroczna działalnośc w wiodącej na liście najgłębszych jaskiń Czarnogóry Na Vjetenim nie przyniosła żadnych rezultatów.

Mimo wszytsko wyprawa ta wniosła wiele nowych, ciekawych informacji do lepszego poznania Durmitoru. Pierwszym z zaobserwowanych zjawisk jest południowo – północy kierunek rozwoju jaskiń. Wszystkie poznane obiekty kierują się w stronę Czarnego Jeziora. I tutaj można przyjąć hipotezę serbskiej pani hydrogeolog o teorii odwodnienia tego złożonego podziemnego systemu jaskiniowego. Według tej teorii wszystkie wody z jaskiń spływają do wymienionego wyżej Czarnego Jeziora, a następnie z tego jeziora wypływają w kierunku południowym (powrotnym) do rzeki Pivy, która jest wywierzyskiem tego rejonu. O prawdziwości tej teorii może świadczyć głębokość Jama na Vjetrenim Brdima (- 775 m), która pokrywa się się z różnicą wysokości npm pomiędzy otworem jamy a lustrem wody w Czarnym Jeziorze.

Jeśli to prawda to końcowy syfon w Jama na Vjetrenim Brdima jest obiecującym tematem dla nurków jaskinowym. Ciekawe czy ktoś kiedyś spróbuje rozwikłać tą zagadkę.

Czarnogóra to kraj warty polecenia do zwiedzania, co potwierdza bardzo duża liczba naszych rodaków (treeking, turystyka rowerowa, żeglarstwo). Jej dziewicze tereny sprawiają wrażenie dzikości, którą coraz trudniej znaleźć w naszych górach.

Szczególne podziękowania Piotrowi Kulbickiemu za informację o teorii pani doktor hydrogeologii.

Ewa Zientarska i Michał Konarski