| ||||||||||
| | | | | | | | | | |
Picos de Europa '98
Wyprawa PICOS '98 działała w masywie zachodnim (El Cornion) Picos de Europa na zaproszenie Federacion Asturiana de Espeleologia za zezwoleniem Parque Nacional de Picos de Europa. Granicę terenu przydzielonego do eksploracji tworzy linia biegnąca przez: Torre de la Canal Parda - Torre de los Traviesos - Tiro la Llera - Torre de los Cabrones - Punta Gregoriana - Pica de la Jorcada - Pico Conjurtao - Porru Curenes - Sierra Robecas - Cantolimpou - Porra la Altiquera - camino de los Barrastrosas - Pico de los Asturianos.
W wyprawie udział wzięli
Wyprawę odwiedzili oraz w mniejszym lub większym stopniu wzięli w niej udział: Tomasz Kuźnicki (SPELEOKLUB "BOBRY" ŻAGAŃ), Maciej Kaczmarzyk i Marcin Pałysiński (obaj SPELEOCLUB WROCŁAW) oraz dwie osoby niezrzeszone.
Wyprawa rozpoczęła się 1 sierpnia i zakończyła 2 września. Działalność górską prowadzono od 4 do 30 sierpnia.
Bazę dolną, funkcjonującą tylko w okresie transportów sprzętu w góry, założono na Vega de Enol (1080 m n.p.m.), natomiast bazę górną na Los Barrastrosas (2020 m n.p.m.).
Głównym celem wyprawy było określenie możliwości znalezienia wyższego otworu jaskini Pozu del Porru de la Capilla - A-11 (-863 m), poprzez działalność eksploracyjną zarówno na powierzchni jak i w samej jaskini na głębokości ok.. -250 m. Jako najciekawszy w tym rejonie typowano najwyżej położony otwór strefy - A-17. Nie wykluczano także połączenia A-17 z Sistema del Jou de la Canal Parda (Pozu del Pico de los Asturianos - Sima de la Torre de los Traviesos o de los Organos) - A-30/A-25/A-24/A-1 (-903 m).
Zakładano także działalność w Sistema del Canalon de los Desvios - F-18/F-17/F-15 (-501 m) w końcowym jeziorze na dnie jaskini. Planowano także eksplorację powierzchniową. Jako cel rezerwowy wybrano Red de los Barrastrosas - G-7/G-4 (-315 m).
A-11 (Pozu del Porru de la Capilla)
Położony na wysokości 2148 m n.p.m. otwór jaskini został odkryty w trakcie wyprawy Speleoklubu Gliwice w roku 1984. Eksploracja została tragicznie wówczas zakończona na głębokości ok. -180 m. Dwa lata później jaskinia zostaje poznana do poziomu ok. -400 m, za sprawą wyprawy Sekcji Taternictwa Jaskiniowego Częstochowa. Ostateczne w roku 1987 zostaje osiągnięte końcowe jezioro na głębokości -863 m. Od tego też czasu jaskinia nie była eksplorowana.
Dla nas najbardziej interesujący był ciąg biegnący pod górę z poziomu ok. -250 m. W wyniku przeprowadzonego rekonesansu stwierdzono, że jest to ciąg z głównym ciekiem jaskini. Jednak ze względu na dużą ilość wody płynącą tym ciekiem, wysokie kominy oraz kruszyznę uznano, że eksploracja tego ciągu pod górę jest bardzo pracochłonna i niebezpieczna. Dlatego też przeniesiono działalność na powierzchnię, gdzie penetrowano okoliczne otwory. Niestety w żadnym z nich, ze względu na korki śnieżne lub też zawaliska, nie stwierdzono najmniejszych nawet szans na połączenie. Problem pozostał więc nie rozwiązany. Z przeprowadzonych obserwacji można by jednak wysnuć wniosek, że jaskinia A-11 odwadnia co najmniej północno-zachodnią część Jou de Arenizas (2200 m n.p.m.). Najbardziej na zachód wysuniętym elementem tego systemu wydaje się być charakterystyczne pęknięcie po wschodniej stronie grani łączącej Porru da Capilla i Torre de los Traviesos. Dlatego też prawdopodobnie można by wykluczyć z tego systemu otwory na północnych i północno-zachodnich zboczach Torre de los Traviesos, w tym także A-17.
A-17
Najwyższy z czterech otworów tej jaskini położony jest na wysokości 2290 m n.p.m., natomiast sama jaskinia posiada obecnie głębokość ok. 40 - 50 m. Jest to najwyższy otwór w całym rejonie. Jego umiejscowienie pozwala przypuszczać, że jest to najdalej na południe wysunięty otwór systemu odwadniającego północne zbocza Torre de los Traviesos. Dlatego też nie wyklucza się połączenia z Sistema del Jou de la Canal Parda (A-30/A-25/A-24/A-1; -903m, położenie najwyższego otworu - 2220 m n.p.m.) na głębokości ok. -300 tj. na wysokości ok. 1900 m n.p.m. W chwili obecnej dalszą eksplorację utrudnia korek lodowo-śnieżny. Przeprowadzone w trakcie wyprawy akcje mające na celu przekopanie się przez niego, mimo włożonego dużego wysiłku nie przyniosły rezultatu. Jednakże obserwowany od kilku lat ubytek lodu pozwala mieć nadzieję na pokonanie tej przeszkody przez przyszłe wyprawy.
A-16
Ten niewielki otwór położony nieopodal A-17, niecałe 10 m niżej, ze względu na swoje rozmiary i brak śniegu stwarzał pewną nadzieję na ominięcie korka w A-17. Problemem było niewielkie zawalisko z wyczuwalnym przewiewem powietrza, które zostało usunięte otwierając drogę do dalszych partii. Niestety na głębokości ok. -30 m jaskinia ta kończy się ślepą studnią. Eksploracja partii stropowych przynosi odkrycie studni równoległej, z aktywnym ciekiem wodnym (z A-17?), na której dnie wąski meander wchodzi w zawalisko pod pierwszą studnią.
A-3 (Pozu del Porru de los Garapozales)
W trakcie działalności powierzchniowej natknięto się na otwór A-3, który został prawdopodobnie odkryty w 1975 r. przez członków SCOF (Speleo Club Orsay Faculte - Francja). Niestety brak jest informacji na ten temat. Jaskinia ta mogła wówczas zostać poznana do głębokości ok. -60 m. Tam też prawdopodobnie znajdował się korek śnieżny. Otwór położony jest na wysokości 2145 m n.p.m. na przełęczy po południowej stronie Porru de los Garapozales. Szereg akcji w trakcie trwania wyprawy doprowadził do poznania 750 m ciągu o rozciągłości 190 m sprowadzającego na głębokość -432 m. Eksploracji nie zakończono, problem jest nadal otwarty. Przypuszcza się, że jaskinia ta połączy się z Sistema del Jou de la Canal Parda (A-30/A-25/A-24/A-1; -903m, położenie najwyższego otworu - 2220 m n.p.m.) na głębokości ok. -730 tj. na wysokości ok. 1490 m n.p.m. Tym samym należało by w jaskini A-3 osiągnąć głębokość ok. -650 m.
C-1 (Pozu de los Cristalos)
Jaskinia C-1, położona na wysokości ok. 2100 m n.p.m., została odkryta w 1984 r. przez członków wyprawy Speleoklubu Gliwice. Została wówczas poznana do głębokości -70 m, gdzie dalszą drogę zamykał korek śnieżny. W czasie trwania wyprawy został on pokonany a jaskinia została poznana do głębokości -133 m, gdzie pojawił się nowy korek.
F-18/F-17/F-15 (Sistema del Canalon de los Desvios)
Eksploracja tego systemu była prowadzona przez nasze wyprawy w latach 1994 i 95. Poznano wówczas ciąg o długości ponad 1600 m i rozciągłości 210 m, sprowadzający na głębokość 501 m. Działalność zakończono przy podziemnym jeziorze, które w tym roku zdecydowano przepłynąć. Za jeziorem odkryto horyzontalny ciąg, który w zasadzie na całej długości (530 m) pokonuje się przy pomocy pontonu. Niestety doprowadza on do syfonu, którego pokonanie wiąże się z nurkowaniem. Odkrycie stosunkowo długiego ciągu horyzontalnego spowodowało, że przy długości 2120 m, rozciągłość systemu wzrosła dwukrotnie do 420 m. Kierunek rozwinięcia poznanych partii rzuca nowe światło na stan poznania strefy. Wielce prawdopodobnym staje się, że Sistema del Canalon de los Desvios (F-18/F-17/F-15; -542 m, tj. 1312 m n.p.m.) należy do tego samego systemu podziemnego odwodnienia co Sistema del Jou de la Canal Parda (A-30/A-25/A-24/A-1; -903 m, tj. 1312 m n.p.m.), Pozu del Porru de la Capilla (A-11; -863, tj. 1285 m n.p.m.) i Sistema Conjurtao (1/6, 2/6; -658 m, tj. 1341 m n.p.m.; w strefie Oxford University Cave Club). Końcowe, zalane partie tych jaskiń położone są pod kotłem Joon de los Desvios, gdzie być może się łączą a prowadzone przez nie wody są odprowadzane dalej. Istnieją pewne przesłanki by sądzić, że płyną one ku położonemu w dolinie Rio Casano, ok. 400 m n.p.m. Fuente las Palvoras.
G-7/G-4 (Red de los Barrastrosas)
System ten był eksplorowany w latach 1972 - 74 przez Speleo Club Orsay Faculte. Osiągnięto wówczas głębokość 315 m i jak do tej pory wielkość ta nie uległa zmianie. W późniejszym czasie wyprawy polskie (1978 - Speleoklub Warszawski, 1989 - Sekcja Grotłazów KW Wrocław, 1996 - Speleoclub Wrocław) przeprowadziły kilka prób dalszej eksploracji ale niestety bez rezultatów.
W tym roku odkryto niewielkie ciągi boczne. Ze względu na zmianę konfiguracji środkowej części jaskini, która jest wynikiem znacznego ubytku śniegu, dalsza eksploracja powinna być poprzedzona sporządzeniem szczegółowej dokumentacji zarówno systemu jak i okolicznych jaskiń wewnątrz La Asunciana (G-1/G-6, G-2, G-5). System jest nadal bardzo interesującym obiektem.
G-1/G-6
Jaskinie G-1 i G-6 zostały odkryte przez Speleo Club Orsay Faculte. W G-1 w wyniku działalności w latach 1972, 74 osiągnięto -190 m, natomiast o G-6, brak wzmianek za wyjątkiem lokalizacji otworu.
Tegoroczna wyprawa dokonała rekonesansu całej jaskini G-1, w wyniku którego:
G-5
Jaskinia G-5 podobnie jak i inne zlokalizowane na zboczach la Asunciana została odkryta przez członków Speleo Club Orsay Faculte w 1974 r. W 1975 osiągnięto poziom -120 m. W tym roku prawdopodobnie dokonano połączenia z G-7/G-4 (Red de los Barrastrosas), lecz w trakcie wyprawy nie zdążono tego potwierdzić i udokumentować.
Działalność wyprawy pomimo braku spektakularnych wyników należy uznać za niezwykle udaną. Wyjaśniono kilka problemów oraz określono kierunki dalszej działalności.
Za najciekawsze problemy eksploracyjne na najbliższą przyszłość należało by uznać dalszą eksplorację Pozu del Porru de los Garapozalos (A-3), jaskinie położone w La Asunciana oraz próbę rozwiązania zagadki Joon de los Desvios.
Marek (Stahoo) Jędrzejczak